Hàng năm, luôn có một lượng lớn người Việt Nam bỏ trốn ra nước ngoài và ở lại bất hợp pháp. Đó là một phần câu chuyện của chính sách thắt chặt visa mà một số quốc gia, trong đó có Hồng Kong đang áp dụng với Việt Nam. Người ta không thể không tự hỏi tại sao visa Hồng Kong khó xin visa như vậy?

Đầu tiên, Hồng Kông là một đất nước phát triển nhưng số lượng dân cư lại không quá lớn, dẫn tới tình trạng thiếu hụt lao động trong một số ngành, nhất là số lượng lao động phổ thông.

Trong khi đó, những người lao động Việt Nam muốn làm việc tại Hồng Kong phải hoàn thiện khá nhiều giấy tờ ràng buộc và quan trọng nhất, chi phí ban đầu để trả cho cơ quản quản lý là không hề nhỏ – hơi quá sức với những người buộc phải ra nước ngoài lao động kiếm sống.

Mục đích của người xin visa Hồng Kong thông thường là thăm thân, công tác và đặc biệt là du lịch. Đây là những visa ngắn hạn, có thời hạn lưu trú trong vòng 7 ngày, đồng thời chi phí lãnh sự và những giấy tờ thủ tục cũng khá đơn giản.

Tuy nhiên, visa dài hạn lại khó khăn hơn rất nhiều, không phải ai cũng đáp ứng được tất cả những điều kiện đưa ra. Những trường hợp trốn ở lại hầu hết đều là với mục đích tìm việc làm, kết hôn với người bản địa, hoặc đoàn tụ với gia đình. Trong đó, trốn tại Hồng Kong với mục đích lao động là nhiều nhất. Việt Nam có hẳn một danh sách hạn chế visa Hồng Kong dành cho những người có hộ khẩu tại một số tỉnh thành. Đứng đầu là Hải Phòng, Quảng Ninh, sau nữa là Nghệ An, Thanh Hóa, Tây Ninh…Đây là những nơi ghi nhận nhiều trường hợp ở lại Hồng Kong bất hợp pháp nhất. Người nhập cảnh có thể thông qua môi giới hoặc được một số doanh nghiệp lữ hành giúp che giấu.

Những người nhập cảnh vào Hồng Kong có thể theo con đường hợp pháp hoặc bất hợp pháp. Một số chọn cách xin visa du lịch rồi ở lại không trở về, một số khác nhập cảnh vào Trung Quốc rồi đi qua Hồng Kong bằng nhiều cách khác nhau.

Việc trốn ở lại là một phần, phần khác đến từ tác phong của những người Việt Nam đã ở Hồng Kong trước đó. Vấn nạn trộm cắp, gian dối, ăn bắt, hay cách làm việc không chỉn chu của người Việt Nam đã được nhắc đến rất nhiều trên báo chí. Không chỉ Hồng Kong mà Nhật Bản, Thái Lan, Irael… cũng đồng loạt thắt chặt visa với người Việt Nam. Thậm chí, ngay trên những đất nước này, người Việt còn bị nghi kị và phân biệt đối xử so với công dân đến từ những quốc gia khác. 

Những điều trên phần nào dẫn tới động thái e dè của cơ quan lãnh sự khi cấp visa cho người Việt Nam. Bạn có thể đọc thấy thủ tục làm visa Hồng Kong không quá nhiều và phức tạp nhưng Hồng Kong lại rất hay thay đổi trong thủ tục, đòi hỏi người xin visa phải bổ sung giấy tờ rất nhiều, nhất là với từng trường hợp lại yêu cầu khác nhau. 

Phải đến mức như thế nào, một chính Phủ mới có thể ra quyết định hạn chế đối tượng nhập cảnh như vậy.Vậy phải chăng câu hỏi nên đặt ra là tại sao người Việt Nam lại trốn ra nước ngoài nhiều như vậy? Chứ không phải tại sao lại khó xin visa Hồng Kong?